Hormon kortizol u današnje vrijeme je zasigurno najčešće spominjani hormon čiju funkciju zna opisati većina prosječnih ljudi koji nemaju nikakve veze sa medicinskom strukom. Jednostavno, užurbani način života modernog čovjeka je takav da podrazumijeva stalno prisustvo hormona stresa i brojne stresne situacije.
10 znakova previsokog kortizola u krvi
Hormon stresaAko ste jedna od osoba koja sumnja na to da ste pod stresom, bilo bi pametno provjeriti koji su to pokazatelji jakog prisustva kortizola u krvi. Deset njih ćemo posebno opisati u nastavku.
1. Nekvalitetan san
U normalnim okolnostima, nivoi kortizola opadaju tokom noći što omogućava tijelu da se opusti i oporavi od izazova preživjelih tokom dana. Međutim, kada su nivoi kortizola izrazito visoki u krvi, tijelo se teško gasi bez obzira i na sav umor koji se osjeća. Borba sa utonućem u san i umorna jutra, tipični su pokazatelj problema sa stresom.
2. Osjećaj umora uprkos dobroj naspavanosti
Čak i kada uspijevaju zaspati i spavati dovoljno dug vremenski period koji bi prirodno bio sasvim dovoljan za kvalitetan odmor tijela, osobe koje su pod visokim stresom ponovo bivaju jako umorne ujutro kao da se nisu dovoljno naspavale ili kao da nisu ni spavale. Hronični stres je pravi odgovor na tu pojavu.
3. Dobijanje kilaže uprkos kvalitetnoj ishrani i vježbanju
Jedna od najpoznatijih karakteristika kortizola kao zaštitnog sistema, prepoznatih od strane svijeta fitnessa je ta što čini sve kako bi tijelo pripremio za teške periode bez hrane. To naravno podrazumijeva pojačano nakupljanje masnih naslaga kao rezervi energije. Ta funkcija hormona stresa je objašnjenje zašto se neki ljudi i dalje debljaju uprkos regulisanoj ishrani i vježbanju.
4. Sklonost prehladi i infekcijama
Kortizol može deaktivirati mehanizam samopopravke organizma. Imunološki sistem koji je inače sposoban da se u svakom trenutku odupre manjim virusima i bakterijama pod uticajem kortizola često biva sputan i tako ostavlja prostor za česte prehlade i infekcije.
5. Žudnja za nezdravom hranom
Kortizol podiže nivo šećera u krvi i povećava rizik od dobijanja dijabetesa. Zbog visokog nivoa glukoze, nivo inzulina se obara smanjujući nivo šećera u krvi. Kao rezultat toga, osjeća se potreba za unosom šećera, to jeste pokreće se osjećaj žudnje za čokoladom i svim vrstama slatkiša.
6. Bolovi u leđima i glavobolja
Visoka prisutnost kortizola tokom dužeg vremenskog perioda osiromašuje nadbubrežne žlijezde. Kao rezultat toga, povećava se nivo prolaktina što ljudski organizam čini osjetljivijim na bol. Time se pruža mogućnost češćem prisustvu boli u leđima i mišićima. Visok nivo kortizola čini i mozak preosjetljivim na bol koji registruje i najmanji grč i preuveličava osjećaj boli.
7. Smanjen seksualni poriv
Kortizol ima efekat suprotan od Viagre, najpoznatijeg medikamenta za pokretanje seksualnog poriva. Kada krene izlučivanje kortizola, polni hormoni se pritaje što vodi do smanjenja seksualnog poriva kao posljedice.
8. Stomačni problemi
Stomačni problemi koje su svi barem jednom osjetili pred neki važni i stresni događaj poput ispita, tipični je efekat kortizola na probavni sistem. I dugotrajno prisustvo kortizola također može rezultirati mučninom, žgaravicom, grčevima u stomaku, proljevom i zatvorom.
9. Konstantna nervoza
Visoka prisutnost kortizola i epinefrina može rezultirati nervozom u stomaku, osjećajem panike, pa čak i paranoičnim stanjima.
10. Osjećaj depresije i tuge
Pod jakim uticajem kortizola, produkcija serotonina rapidno opada. Rezultat toga je konstantno loše raspoloženje, depresija i tuga. Najbolji lijek za pomenuta stanja je pronalazak svog "anti-stres" sistema, nekome je to vježbanje, nekome šetnja u prirodi, druženje s pozitivnim ljudima i slično. Važno je pronaći način kako izbjeći stresne situacije i pronaći ono što relaksira, te se toga se držati kako bi se organizam oporavio.